Het eerste weiland in Nederland met verticale zonnepanelen

 

Een landelijke primeur in Culemborg. Agrariër Gijs de Raad heeft als eerste in Nederland een weiland met verticale zonnepanelen. En tussen die energie- opwekkers is alle ruimte voor koeien en zijn favoriete wild, de patrijs.

De bouw is begonnen en over anderhalve week staan op een stuk land vlakbij de A2 958 rechtopstaande panelen. Op vijf daken ernaast liggen al 1065 panelen. De opbrengst is goed voor de energie voor driehonderd huishoudens.

'Traditionele zonnepanelen, die gericht zijn op het zuiden, produceren de meeste stroom tussen 11.30 en 13.30 uur', legt Arjen Schamhart van de lokale energiecoöperatie Vrijstad Energie uit. 'Op dat piekmoment is er te veel aanbod van stroom aan het elektriciteitsnet. Groot voordeel van verticale panelen is dat ze juist in de ochtend en de middag veel stroom produceren. Mede omdat ze aan beide kanten stroom kunnen maken. Over de hele dag is de productie zelfs hoger dan met panelen die op het zuiden zijn gericht.'

Het verhaal begon toen De Raad, naast melkveehouder ook eigenaar van paardenpension en fokstal Den Heuvel, zich vier jaar geleden ging oriënteren op hoe hij zijn asbestdaken kon saneren. In plaats daarvan wilde hij er zonnepanelen op. 'Ik keek bij verschillende partijen, maar vond geen goede partner. In die markt zitten nogal wat cowboys. In 2019 kwam ik in contact met Arjen en het klikte meteen.'

Schamhart, die eerder een zonnedak bouwde boven een parkeerplaats in de Culemborgse ecowijk Lanxmeer, sloeg aan het rekenen. 'Met alleen de daken, in totaal 2300 vierkante meter asbest, kwam het financiële plaatje niet rond. Dus moesten er ook panelen op het weiland.' Voor melkveehouder De Raad was dat onbespreekbaar: 'Ik wil geen horizontale panelen, dan heb ik niks meer aan mijn land'.

Schamhart gaf niet op en zocht een alternatief. 'Dat vond ik toen ik een kleine foto zag in een folder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Er stond verder niets bij, maar na enig speurwerk kwam ik bij het Duitse bedrijf Next2Sun uit.' Dat heeft in 2015 zijn eerste prototype van het rechtopstaande paneel geïntroduceerd. Inmiddels levert het bedrijf, behalve aan het moederland, aan Frankrijk, Oostenrijk, Ierland en zelfs Japan.

Het staand zonnepanelenpark in Culemborg. 

© William Hoogteyling

'En dit wordt dus het eerste veld in Nederland', zeggen De Raad en Schamhart niet zonder trots. Ze zijn al voorbereid op veel belangstelling van buitenaf. Want dankzij die panelen en de ruimte tussen de stellages blijft het land beschikbaar voor andere doeleinden. 'De koeien lopen er al tussen en doen of die dingen al jaren hier staan', is de ervaring van De Raad.

Daarnaast wil hij stroken aantrekkelijk maken voor de patrijzen uit het veld. 'Ik heb al van jongs af aan een zwak voor die diertjes', bekent de Culemborger. 'Dus gaan we met vegetatie aan de slag. En een ander stuk laten we onbewerkt, daar houden de patrijzen van.' Schamhart: 'De komende tijd gaan we natuurlijk de opbrengst van de panelen monitoren. Maar ook onderzoeken wat je nog meer met die grond tussen de rijen panelen kunt doen. In Duitsland experimenteren ze al met aardappels.'

Waar de mannen het over eens zijn: zo’n veld vol panelen verdient niet direct de schoonheidsprijs. Om het optisch wat fraaier te maken worden aan enkele randen struiken en bosschages geplant. Wat meteen de biodiversiteit weer ten goede komt. Schamhart: 'We kunnen ons voorstellen dat voorbijgangers geïntrigeerd zijn door wat hier staat en er meer van willen weten. Daarom zetten we op enkele plekken informatiepanelen, onder meer bij het Klompenpad dat er langs loopt'.

-------------------------------------------------------------------------------------

GroenLinks Gelderland beloonde het zonneproject met een #GroenePluim. 

'Zij hebben duurzame energieopwekking gerealiseerd in combinatie met landbouw en natuur door verticale zonnepanelen in het buitengebied: een voorbeeld van hoe het groen én samen kan. Van harte proficiat met deze erkenning!'

GroenLinks reikt groene pluimen uit aan initiatieven op het gebied van duurzame mobiliteit, een sociale samenleving en natuur- en diervriendelijk boeren. Hiermee willen zij laten zien wat er mogelijk is op het gebied van verduurzaming. Deze beweging willen de partij steunen.

www.vrijstadenergie.nl