De opvoedvraag
Heel gezellig, zo'n bups jonge kinderen in huis,
maar speelgoed opruimen, ho maar.
Hoe spreek je ze hier op aan?
"Heel gezellig zo'n bups jonge kinderen in huis, maar na een dag spelen is het een ravage binnen. Hele kasten zijn soms overhoop gehaald, vloeren liggen vol water van het poppenbadje en je struikelt over de Lego." Als de moeder vraagt wie er mee helpt opruimen, rennen de buurtkinderen snel het huis uit. Hun ouders vinden dit geen probleem en vinden het soms zelfs grappig, zegt ze. "Eén buurvrouw bagatelliseerde: 'O, bij ons is het na het spelen ook een zooitje. Dat ruimen wij op als de kinderen in bad gaan of op bed liggen'. Ik ben het hier niet mee eens en vind: wie hier speelt, helpt ook mee opruimen." Hoe maak je dit kinderen en hun ouders duidelijk? Moeten er afspraken komen? Of moeten ouders zich niet zo druk maken en het zelf snel doen?
"Heb je het er ooit over gehad met je buren?", stelt Steffie Moonen direct als tegenvraag. Zij is orthopedagoog en eigenaar van Praktijk Fier! in Arnhem. "Als je hier met andere opvoeders over praat, kom je misschien wel samen tot ideeën." Volgens haar wordt vaak ingevuld hoe het bij een ander gaat of wat een ander vindt. "Het bespreken kan dan soms een feest van herkenning zijn, een opluchting. Soms worden er dan ook nog handige tips uitgewisseld."
Bakblikken op het aanrecht, bloem op de grond. De tweeling van huishoudcoach Els Jacobs neemt soms wel acht vrienden mee uit school om appeltaart te gaan bakken.
De regels zijn bij haar duidelijk: wie troep maakt, helpt mee opruimen. "Je bent baas in eigen huis. Jij bepaalt de regels en als jij zegt: samen opruimen, dan moet dat ook gebeuren. Lopen de kinderen weg dan zeg je de volgende keer: 'Dat doen wij niet hier'.
"Heb je het er ooit over gehad met je buren?", stelt Steffie Moonen direct als tegenvraag. Zij is orthopedagoog en eigenaar van Praktijk Fier! in Arnhem. "Als je hier met andere opvoeders over praat, kom je misschien wel samen tot ideeën." Volgens haar wordt vaak ingevuld hoe het bij een ander gaat of wat een ander vindt. "Het bespreken kan dan soms een feest van herkenning zijn, een opluchting. Soms worden er dan ook nog handige tips uitgewisseld."
De regels zijn bij haar duidelijk: wie troep maakt, helpt mee opruimen. "Je bent baas in eigen huis. Jij bepaalt de regels en als jij zegt: samen opruimen, dan moet dat ook gebeuren. Lopen de kinderen weg dan zeg je de volgende keer: 'Dat doen wij niet hier'.
Die afspraken kun je het beste voorafgaand aan het spelen maken, zegt Moonen. "Neem ze bij elkaar. Dan beseffen kinderen dat de boodschap belangrijk is en waar ze aan toe zijn." Het opruimen kan bij jonge kinderen leuker gemaakt worden, door er een wedstrijd van te maken. "Of geef ze specifieke opdrachten: jij doet de auto's in de bak, jij legt de poppen in de mand."
Huishoudcoach Els Jacobs legt uit waarom opruimen zo belangrijk is voor kinderen: "Ik coach veel volwassenen die dit niet geleerd hebben in hun jeugd, terwijl het gewoon hoort bij het gezinsleven. Het kan bovendien niet zo zijn dat de één als een slaaf alles maar opruimt en de rest van het gezin op de bank zit."
En die buurkinderen die niet willen opruimen en je stom vinden als het moet? Jacobs: "Ik hoor het ook hoor: 'Ja maar mijn moeder...' Nou, ik ben jou moeder niet, zeg ik dan. Het is alleen maar goed als kinderen leren dat het er in verschillende huishoudens anders aan toe gaat.''
Als het verder gezellig is, komen ze heus wel weer terug.
Het is alleen maar goed als kinderen leren dat het er in verschillende huishoudens anders aan toe gaat.
Huishoudcoach Els Jacobs legt uit waarom opruimen zo belangrijk is voor kinderen: "Ik coach veel volwassenen die dit niet geleerd hebben in hun jeugd, terwijl het gewoon hoort bij het gezinsleven. Het kan bovendien niet zo zijn dat de één als een slaaf alles maar opruimt en de rest van het gezin op de bank zit."
Volgens Moonen heeft opruimen meer effecten dan een opgeruimd huis. "Er komen normen en waarden bij kijken, het zorg dragen voor de eigen spullen en dus verantwoordelijkheid.
Er komen vaardigheden bij kijken als ergens aandacht aan besteden en bijvoorbeeld planning.
Je kunt met oudere kinderen afspreken: over een half uur moet de kamer weer netjes zijn."
Huishoudcoach Jacobs vult aan: "Ze leren zo ook organiseren. Plak bijvoorbeeld stickers op dozen, zodat ze weten wat waar ingaat, deel het huis op in zones ('dit is de speelhoek waar jullie speelgoed wel mag staan') en leg spullen op een vaste plek." Zij raadt ook aan om een onderscheid te maken in spullen die de kinderen zelf kunnen pakken en spullen waar ze om moeten vragen. "Zet puzzels bijvoorbeeld hoger in de kast, want zeker vierjarigen strooien graag met stukjes." Daarnaast kun je ook afspreken dat kinderen eerst iets opruimen voordat ze iets nieuws pakken, zegt zij.
Je kunt met oudere kinderen afspreken: over een half uur moet de kamer weer netjes zijn."
Huishoudcoach Jacobs vult aan: "Ze leren zo ook organiseren. Plak bijvoorbeeld stickers op dozen, zodat ze weten wat waar ingaat, deel het huis op in zones ('dit is de speelhoek waar jullie speelgoed wel mag staan') en leg spullen op een vaste plek." Zij raadt ook aan om een onderscheid te maken in spullen die de kinderen zelf kunnen pakken en spullen waar ze om moeten vragen. "Zet puzzels bijvoorbeeld hoger in de kast, want zeker vierjarigen strooien graag met stukjes." Daarnaast kun je ook afspreken dat kinderen eerst iets opruimen voordat ze iets nieuws pakken, zegt zij.
En die buurkinderen die niet willen opruimen en je stom vinden als het moet? Jacobs: "Ik hoor het ook hoor: 'Ja maar mijn moeder...' Nou, ik ben jou moeder niet, zeg ik dan. Het is alleen maar goed als kinderen leren dat het er in verschillende huishoudens anders aan toe gaat.''
Als het verder gezellig is, komen ze heus wel weer terug.
Nou precies! Ik ben het hier helemaal mee eens. Vroeger deed ik dit ook zo met mijn kinderen.
BeantwoordenVerwijderen