Al een tijdje post ik elke maandag
een blij en vrolijk makend bericht.
Bijvoorbeeld een goed idee voor een meer
groene, duurzame en sociale wereld.
Om elkaar te helpen, te ondersteunen
en broodnodige moed in te spreken.
En soms post ik ook gewoon iets
grappigs wat mezelf een fijn gevoel geeft.
Om de week een beetje goed te beginnen.
Onderstaand bericht stond afgelopen week in het AD.
Tekst: Marlies van leeuwen, Foto's: Pix4Profs
Het lijkt me heel goed nieuws, alle beetjes helpen.
Driekwart van de bijna 1500 melkveehouders die de afgelopen jaren hebben geëxperimenteerd met zogeheten kruidenrijk grasland, is daar enthousiast over. Het kruidige mengsel is beter voor het klimaat, de bodem, de koe en biodiversiteit dan het gangbare Engelse raaigras en kan een belangrijk wapen zijn in het stikstofprobleem.
Volgens duurzaamheidsclub Urgenda en landbouworganisatie LTO Nederland, de initiatiefnemers van de campagne 1001ha Kruidenrijk Grasland, zijn de voordelen groot en de nadelen te overzien. Daar kan melkveehouder Kees Pijs uit Etten-Leur zich helemaal in vinden. Hij gebruikt de kruidenrijke mengsels inmiddels een aantal jaar: 'Het is een veelzijdiger maaltje voor de koeien, ik hoef niet langer kunstmest te gebruiken - dat scheelt kosten én is beter voor het milieu - en omdat de wortels dieper de grond in gaan, blijft het water in deze droge zandgrond beter behouden. Daardoor hoef ik pas later te beregenen'.
Zijn ervaringen staan symbool voor een groot deel van de melkveehouders die zijn overgestapt van 'gewoon' gras naar de kruidenmengsels. Uit onderzoek van Urgenda en LTO blijkt namelijk dat de 1480 melkveehouders die de afgelopen drie jaar hebben geëxperimenteerd met het andere grasmengsel haast geen kunstmest meer gebruiken. Zo hebben ze anderhalf miljoen kilo kunstmest bespaard en zorgen ze gezamenlijk voor drie miljoen kilo minder CO2-uitstoot per jaar.
Ook ziet 77 procent van de melkveehouders meer insecten op hun kruidenrijke weilanden en neemt een vijfde van de boeren ook meer weidevogels waar. Meer dan de helft (56 procent) ziet dat hun land beter bestand is tegen droogte. Volgens 97 procent blijft intussen de melkproductie van hun koeien gelijk of is het zelfs verbeterd. Driekwart wil in de toekomst meer land inzaaien met het kruidenmengsel. Slechts 4 procent ziet het niet langer zitten om te werken met de kruidenrijke weilanden.
Kees Pijs van ijsboerderij Heidehoeve.
In het kruidenrijke mengsel zitten onder meer zes soorten klavers die stikstof binden, waardoor de boer geen stikstofkunstmest hoeft aan te voeren. Dat is goed voor het klimaat, want de productie en toediening van kunstmest zorgt voor CO2-uitstoot. Voor boeren betekent het echter wel een andere manier van werken. "Als je al die jaren hebt gewerkt met Engels raaigras, dan is dit wel echt even wennen. Je kunt niet hetzelfde blijven doen, want dan pikken de koeien er de grassen, klavers en kruiden tussenuit die ze het lekkerst vinden en laten de rest links liggen, waardoor je kale plekken krijgt", legt Pijs uit. 'Je moet dus kleinere percelen afrasteren. Het kost wel even voordat je onder de knie hebt wat werkt. Daar ging bij ons zeker een jaar overheen.' Hij zegt veel te hebben gehad aan de gratis begeleiding die de boeren krijgen vanuit het project.
Melkveehouder Rudie Freriks uit Luttenberg, vlak bij de Sallandse Heuvelrug, 'zit er genuanceerd in'. 'Het is niet alleen maar halleluja. Veel boeren zijn opgegroeid met het idee dat alles wat geen gras is, onkruid is. Kruidig grasland ziet er heel anders uit, dat is voor veel van ons toch een drempel', zegt Freriks. 'Het is lang niet zo makkelijk te managen als gewoon gras. Die koeien willen het best vreten, dat is het niet, maar je ziet toch sommige percelen waar na twee of drie jaar de kruiden zijn verdwenen. Ga je dan opnieuw zaaien? Dat kruidenzaad is schreeuwend duur. Maar: ik zie ook wel echt dat de opbrengst goed is, beter voor de koeien ook, en de bodem op sommige stukken verbeterd is.'
Melkveehouder Rudie Freriks uit Luttenberg, vlak bij de Sallandse Heuvelrug, 'zit er genuanceerd in'. 'Het is niet alleen maar halleluja. Veel boeren zijn opgegroeid met het idee dat alles wat geen gras is, onkruid is. Kruidig grasland ziet er heel anders uit, dat is voor veel van ons toch een drempel', zegt Freriks. 'Het is lang niet zo makkelijk te managen als gewoon gras. Die koeien willen het best vreten, dat is het niet, maar je ziet toch sommige percelen waar na twee of drie jaar de kruiden zijn verdwenen. Ga je dan opnieuw zaaien? Dat kruidenzaad is schreeuwend duur. Maar: ik zie ook wel echt dat de opbrengst goed is, beter voor de koeien ook, en de bodem op sommige stukken verbeterd is.'
Dat het kruidige zaaigoed duurder is dan standaard graszaad, is ook een van de minpunten die Urgenda en LTO bezighoudt. De organisaties willen dat overheden meer financiële ondersteuning bieden om de overstap naar kruidenrijke weilanden laagdrempeliger te maken. Urgenda hoopt dat de positieve resultaten van het project de overige 13.000 melkveehouders over de streep trekt. De organisaties begonnen drie jaar geleden met een crowdfunding om melkveehouders fikse kortingen te kunnen geven op de kruidenrijke grasmengsels. Zo betaalden ze een prijs die nauwelijks hoger was dan wat ze betaalden voor Engels raaigras. Intussen is de doelstelling van 1000 hectare grasland veranderen in kruidenrijke weilanden meer dan ruimschoots gehaald: er al ruim 4700 hectare weide ingezaaid met de bonte verzameling gras-, klaver- en kruidensoorten. Er wordt nog steeds geld ingezameld onder burgers, provincies en gemeenten om het project uit te breiden.
Inmiddels zijn akkerbouwers ook steeds meer geïnteresseerd in de kruidenrijke mengsels, stellen Urgenda en LTO: deze zomer zaaiden tweehonderd akkerbouwers ieder vijf hectare soortenrijke vanggewassen in. Hiermee besparen zij, net als de koeienhouders, kunstmest en CO₂-uitstoot, en werken ze aan een gezondere bodem en meer biodiversiteit.
Inmiddels zijn akkerbouwers ook steeds meer geïnteresseerd in de kruidenrijke mengsels, stellen Urgenda en LTO: deze zomer zaaiden tweehonderd akkerbouwers ieder vijf hectare soortenrijke vanggewassen in. Hiermee besparen zij, net als de koeienhouders, kunstmest en CO₂-uitstoot, en werken ze aan een gezondere bodem en meer biodiversiteit.
Toch zit er ook een nadeeltje aan bepaalde dingen zoals het weidevogelbeleid , mijn dochter werkte bij een boer die meedeed aan bescherming van weidevogels om er na er veel tijd en moeite in te hebben gestoken achter te komen dat de meeste nesten leeggeroofd waren door bijvoorbeeld ooievaars. Daar sta je dan als goedwillende boer.
BeantwoordenVerwijderen