Beter voor jezelf en beter voor de wereld!


Op maandag post ik meestal
een blij en vrolijk makend bericht,
zoals een goed idee voor een meer
groene, duurzame en sociale wereld.
Om elkaar te helpen, te ondersteunen
en de broodnodige moed in te spreken.

En soms post ik ook gewoon iets moois
of grappigs wat mezelf een fijn gevoel geeft.
Om de week een beetje goed te beginnen.

Twee oren, een lange neus en een roze rug steken net het water uit. Af en toe klinkt een harde zucht of wat gesmak, maar verder is er niets wat de vredige stilte verstoort. Het bruine water met een groene laag erop nodigt niet echt uit op deze warme dag een verfrissende duik te nemen. Maar zo dachten de drie varkens die in de modderpoel liggen er niet over. Ze lijken het enorm naar hun zin te hebben.

De varkens leven op de biologische boerderij van Jan Overesch en zijn zoon Rick in het Overijsselse Raalte. Ook twintig koeien op de boerderij hebben het keurmerk biologisch. Over de gewassen op de akkers van de boerderij wordt geen druppel bestrijdingsmiddel gespoten en kunstmest is er uit den boze. In de boerderijwinkel worden biologische producten verkocht.

De nu 76-jarige Jan Overesch werd in 1973 eigenaar van het bedrijf. Toen was het nog een gangbare - niet biologische - boerderij. Dat zorgde voor een knagend gevoel bij Overesch en zijn vrouw. In hun eigen groentetuin gebruikten ze bewust geen bestrijdingsmiddelen. Maar over de akkers spoten ze elk jaar liters pesticiden. 'De landbouwmedia en adviseurs zeiden dat we dat moesten doen om onkruid en beestjes te verdelgen', vertelt hij. Maar na het volgen van een cursus over biologische landbouw ging bij Overesch in de jaren negentig het roer om.

Daarna begon hij verschillende gewassen verbouwen. Elk jaar wordt op de akker een ander gewas verbouwd: beter voor de bodem. In totaal heeft hij nu 150 hectare land.
Hij rijdt veel minder mest uit en spuit niet meer met bestrijdingsmiddelen. Het onkruid op de akkers haalt hij met machines weg. 'Een gangbare boer zal zeggen dat dit niet kan, maar het kan wél', legt Overesch uit. 'Grondwater en de bodem zijn vergeven van mestresten en pesticiden. We helpen de bodem ermee naar de klote. Boeren zeggen dat het niet kan omdat ze het nooit gedaan hebben.'

Na een aantal jaar liet Overesch ook zijn ruim negenhonderd varkens biologisch leven. Ze krijgen vier keer zoveel ruimte en kunnen zelf kiezen of ze binnen of buiten zijn. De ruim honderd fokzeugen die hij heeft kunnen zelfs liggen in een flinke modderpoel. Voorheen moest Overesch vier keer per jaar met gif over de rug van de varkens om luizen en schurft te bestrijden. Sinds hij ze biologisch houdt, hoeft dat niet meer. Ook de krulstaarten mogen de varkens van Overesch houden. In de gangbare veehouderij gaan die eraf, omdat de varkens elkaar daar uit verveling in bijten. Bij Overesch' boerderij gebeurt dat niet.

Uiteindelijk gaan de dieren van Overesch ook naar de slager. Hoe goed hij ze ook verzorgt, uiteindelijk worden ze toch gedood. Overesch voelt zelf ook aan dat dat wat schuurt. Maar 'het leven bestaat uit eten en gegeten worden', zegt hij. 'In een plant zit net zo goed leven. Een mooie krop sla wil ook verder groeien, bloeien en zich vermeerderen. Maar dat is het leven. We eten elkaar allemaal op', legt Overesch uit. Wel eet Overesch minder vlees. Vroeger zeven dagen per week, nu drie of twee. 'Beter voor jezelf en ook voor de wereld', denkt hij. 'En als je dan vlees eet, kun je maar beter weten dat het dier een goed leven heeft gehad.'

Omdat op de biologische boerderij in Raalte geen gif wordt gespoten, moet Overesch veel vaker onkruid weghalen dan wanneer hij wel gif zou gebruiken. 'Maar het geef me veel meer arbeidsvreugde. We krijgen ook veel meer complimenten. Daar kun je weliswaar niet van leven, maar het geeft wel energie. En energie heb je nodig.'

Overesch heeft nooit spijt gehad van zijn keuze om biologisch te boeren. 'Ik zou ook helemaal niet meer terug willen. Ik vind het ook veel vreugdevoller als je weet dat je iets goeds doet voor het milieu. En de strijd met de natuur ga je niet winnen. Die is zo sterk, die overleeft ons wel. Daarom boer ik liever in harmonie met de natuur.'

Gangbare boeren zeggen vaak dat biologisch produceren financieel niet haalbaar is. Consumenten zouden ook niet bereid zijn meer te betalen voor hun eten. Overesch ziet ook dat die consument inderdaad vaak voor het goedkoopste product gaat en niet kijkt hoe het is gemaakt. 'Maar wat ik tegen gangbare boeren zou willen zeggen is: als je het wil, laat het dan uitrekenen. Denk niet te negatief en luister niet alleen maar naar mensen die zeggen: het lukt toch niet.'

Geen opmerkingen:

Een reactie posten