De provisiekamer van mijn oma.

Als meisje logeerde ik het allerliefst bij mijn oma. Bij mijn oma was alles fijn.
Mijn oma had geen cv maar een kolenkachel. Nergens lag ik liever te lezen als voor die kachel. Urenlang, gewoon op het kleed, kussentje onder mijn hoofd, van mijn ene zij op de andere draaiend als het te warm werd.
Ook heerlijk was het als oma mijn bed opmaakte met mij (schoongewassen en al in mijn pyjamaatje) erin. Ik voel nog de luchtstroom als ze de gesteven lakens op me liet neerkomen en vervolgens de zachte wollen dekens die ze dan heel strak om mij heen instopte.
 
Ik mocht oma vaak 'helpen'.
Ik kreeg het knijperschortje om als ik met oma de was ging ophangen aan het eind van de hele lange smalle tuin, die uitkwam op een slootje. Lange rijen witte lakens en geruite theedoeken.
Ik droeg de mand als oma in haar groentetuintje de boerenkool, bieten of boontjes ging halen die we een uurtje later op ons bord kregen.


Ik keek toe als oma cakebeslag maakt en dan mocht ik de restjes uit beslagkom snoepen. (Er was toen nog niemand die zich druk maakte om een rauw eitje meer of minder). En als oma groentesoep maakte mocht ik helpen met het draaien van de soepballetjes. Daar deden we altijd lekker lang over, oma had nooit haast. Dat was ook al feest.

En heel soms mocht ik mee naar de geheime kamer.
Bij gebrek aan een kelder bewaarde oma haar proviand in een klein kamertje boven naast de badkamer. Met een grote sleutel draaide ze het slot en de deur voorzichtig open. De gesloten gordijnen maakt het er schemerig. Oma deed de deuren van een donkere houten kast open en daar waren de schatten. Planken vol blikken en pakken, potten, dozen en zakken. Het rook er heerlijk naar een mengsel van zeep en koffie, lavendel, pepermunt en anijs.

In dat kamertje gingen we altijd wat zachter praten en bewogen we ons behoedzaam.

Later begreep ik dat mijn grootouders de oorlogswinter in Amsterdam doorgemaakt hadden, maar ook zonder dat te weten voelde ik dat de voorraadkast door mijn oma werd gekoesterd.
Er werd ingemaakt en gedroogd, er werd goed overdacht ingekocht en zorgvuldig verpakt opgeborgen. Allemaal nette rijtjes, met al het nieuwe keurig achter het oude gezet. Vooral zeeppoeder en toiletzeep lag daar in grote hoeveelheden en natuurlijk ook pakken koffie, thee en cacao en flessen advocaat en boerenjongens. Blikken groente, pakken meel en rijst, teveel om op te noemen.

Door de zorgvuldige manier van omgaan was voor mij duidelijk voelbaar hoeveel belang mijn oma hechtte aan haar schatkamer. Het gebeurt mij wel eens dat ik een gerimpeld paprikaatje in de groentela van mijn koelkast ontdek die ik was vergeten, waar ik dan zo snel mogelijk een omeletje mee versier... En dan denk ik vaak aan mijn oma die - daar durf er mijn hand voor in het vuur te steken - nooit etenswaren zo lang uit het oog verloor dat ze niet eetbaar meer waren. Daar paste ze heel goed op. Eten weggooien dat deed je niet. Punt.

Nu was haar proviandvoorraad wel makkelijk te overzien. En laten we eerlijk zijn, het wordt een stuk overzichtelijker met maar één soort rijst (witte voor de rijstepap) en één soort pasta (macaroni, en niet nog 16 andere pastasoorten). In de supermarkt verbaas ik wel eens me over de talloze varianten die je overal van hebt inclusief gemaksuitvoering waarbij je zelf niets meer hoeft te doen dan uitpakken en opwarmen.

Als ik me afvraag wat mijn oma zou hebben gedacht van kant-en-klare voorgegaarde gehaktballen weet ik zeker dat ze vast en zeker zou verkondigen dat die fabrieksballen nooit zouden kunnen tippen aan haar eigengemaakte exemplaren. En dat ze had ook niets zou willen weten van die zakjes met ik-weet-niet-precies-wat-er-in die je over de sperzieboontjes kunt doen om ze lekkerder te maken.
Ik denk dat ze haar vers geplukte boontjes uit eigen tuin (die lekker langzaam mochten groeien en geen lange reis hoefden te maken in zeecontainers) heerlijk genoeg vond met een beetje nootmuskaat en een klontje roomboter (van een te hoog cholestorol wist ze toen gelukkig ook nog niets).